“Op een dag kwam er een man naar Oruka toe en vroeg:
‘Meester, wilt u alstublieft enkele stelregels van de hoogste wijsheid voor me opschrijven?’
Oruka nam zijn penseel en schreef: ‘Aandacht’.
‘Is dat alles?’ vroeg de man.
Toen schreef Oruka: ‘Aandacht. Aandacht.’
‘Nou,’ zei de man, ‘ik zie eigenlijk niet veel diepzinnigheid in wat u hebt geschreven.’
Daarna schreef Oruka hetzelfde woord drie keer:
‘Aandacht. Aandacht. Aandacht.’
Half kwaad eiste de man: ‘Wat betekent dat woord ‘aandacht’ eigenlijk?’
Oruka reageerde vriendelijk: ‘Aandacht betekent aandacht’.

Dit zenverhaal dringt door tot de kern.
De vraagsteller probeert precies te doen wat nu net niet kan.
Hij probeert als het ware te zoeken naar bloemen met een metaaldetector. Naar de liefde met een checklist.

Het enige dat de meester kan doen is dan ook:
elk mentale begrijpen op voorhand de pas afsnijden.
Socrates deed hetzelfde met zijn leerlingen.
Met een vragende dialoog.

De stelregels van de hoogste wijsheid zijn
aandacht, aandacht en nog eens aandacht.

Wat is aandacht?
Zij is een waarnemen zonder een vastgezet beeld,
zonder inperkende categorieën,
zonder gerichtheid op een eindresultaat,
zonder bedoelingen, zonder ergens op uit te zijn.
Zij heeft alles te maken met een kijk op de werkelijkheid
zonder veronderstellingen, oordelen, vergelijkingen.
Aandacht is dan ook iets heel anders dan concentratie.
Bij concentratie richt je je op één bepaald punt.
Specifiek en afgebakend.
Bij concentratie speelt steeds controle mee.
Als je gedachten afgeleid worden, breng je ze weer terug. Concentratie leidt het denken van het ene punt naar het andere.
Bij concentratie begeef je je letterlijk naar het
middelpunt van de cirkel,
bij aandacht echter gaat het om de cirkelende beweging zelf.
Het gaat om een cirkel waarvan het middelpunt overal
en de omtrek nergens is.

Bij aandacht is er geen centrum meer.
Je centreert je energie niet, je laat hem juist vloeien.
Het is een aandachtige meditatieve aanwezigheid in het NU
dat alles opneemt, omarmt, verwelkomt en beaamt,
hoe het er ook uit ziet.